W całej UE transformacja ekologiczna i cyfrowa jest coraz częściej postrzegana jako komplementarna i uzupełniająca się wzajemnie. Miasta i Gminy odgrywają bardzo ważną rolę w ograniczaniu emisji dwutlenku węgla. Akademia EUKI zaprosiła na seminarium Panią Andrei Covatariu z Rumunii (Organizacja Narodów Zjednoczonych. Komisja Gospodarcza dla Europy), Sarah Giest z Holandii (Uniwersytet w Leiden) oraz Dragomir Tzanev z Bułgarii (EnEffect), aby omówić, w jaki sposób wydajne systemy zarządzania danymi mogą pomóc Miastom i Gminom we wdrażaniu inteligentnych rozwiązań w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, szczególnie w sektorze budowlanym i energetycznym.
Rozwiązania cyfrowe – redukcja emisji w Miastach i Gminach
Obecnie miasta są odpowiedzialne za 72% światowej emisji i szybko się rozrastają. Dlatego też muszą zostać przeprojektowane tak, abyśmy mieli szansę na walkę z kryzysem klimatycznym. Aby osiągnąć cele klimatyczne wyznaczone przez UE należy przyspieszyć proces transformacji energetycznej, zdekarbonizować gospodarki. Konieczne są również międzysektorowe zmiany systemowe gospodarek europejskich. Jednym z kluczowych elementów jest tu cyfryzacja systemów energetycznych i ich wzajemnych powiązań ponieważ w ten sposób powstają nowe cyfrowe procesy, technologie i ekosystemy, które mogą pomóc w ograniczeniu emisji. Ponadto należy podkreślić, że cyfryzacja niesie ze sobą ogromne korzyści, takie jak wzrost gospodarczy, wzrost udziału odnawialnych źródeł energii i czystej energii, niezawodność i odporność systemu, jak również przystępność usług i skupienie się na ludziach.
Znaczenie zarządzania danymi i technologią
Istnieje ogólne założenie, że posiadanie większej ilości danych ma swoją wartość. Należy jednak zwrócić uwagę, że miasta stoją w obliczu informacyjnej układanki składającej się z trzech różnych warstw:
- Kontekst instytucjonalny, prawny i polityczny: gminy, samorządy lokalne i ponadlokalne są związane ramami prawnymi i praktykami dotyczącymi udostępniania danych oraz sposobem ich rozpowszechniania i wdrażania w danym kraju. Ponadto, musi istnieć chęć i zaufanie do dzielenia się danymi pomiędzy różnymi organizacjami, gminami oraz instytucjami.
- Różni interesariusze: technologie (które gromadzą dane) są obsługiwane przez różnych interesariuszy – zarówno prywatnych, jak i publicznych. Wśród nich występują również różnice w zakresie wiedzy o domenie i bazach danych.
- Infrastruktura danych: infrastruktura cyfrowa, która promuje dzielenie się danymi i ich przetwarzanie.
Tworzenie ekosystemów danych przynosi korzyści ponieważ mogą one zidentyfikować współzależności między różnymi interesariuszami i wskazać kluczowych interesariuszy czyli dostawców danych, pośredników danych i użytkowników danych. Dzięki temu interesariusze wiedzą jakich danych potrzebują od innych i jakimi danymi powinni się dzielić oraz które dane należy udostępnić, co znacznie upraszcza proces wymiany danych.
Doświadczenia praktyczne: Wyzwania i sugestie
Kluczową przeszkodą w projektowaniu jest luka w bazie danych, która istnieje w wielu gminach. W sektorze budowlanym realizatorzy (instytucje publiczne) mają najłatwiejszy dostęp do budynków publicznych, ale w mieście istnieją również budynki prywatne.
Potrzebne dane są albo rozproszone wśród różnych interesariuszy, albo realizatorzy projektów nie wiedzą kto jest ich właścicielem i jak do nich dotrzeć.
Kolejnym problemem, który często się pojawia jest brak spójności w zbiorach danych, które pochodzą od różnych interesariuszy, co utrudnia wymianę danych w przypadku, gdy dane te są zewnętrzne. Wynika to również z różnorodności oprogramowań, ich wersji.
UE, rządy, samorządy ponadlokalne i lokalne są odpowiedzialne za ustanowienie skutecznych ram i standardów wymiany danych. Należy teraz zainwestować pieniądze w cyfryzację i w zasoby ludzkie, aby ułatwić cyfrową i ekologiczną transformację.
Należy przełamać powszechne przekonanie, że danych nie da się ująć w liczbach i że transformacja cyfrowa jest niezwykle kosztowna.
Inwestycja w dane jest powszechna, ale również może być powiązana z określoną liczbą, co pozwala na przeprowadzenie analizy kosztów i korzyści.
Podmioty prywatne i publiczne muszą zdać sobie sprawę z ogromnych korzyści płynących z wymiany danych i być bardziej ufne i chętne do dzielenia się danymi, które posiadają.
Gminy, które niwelują luki w bazach danych i jednocześnie stosują systemy zarządzania danymi, okazały się skuteczniejsze w finansowaniu i wdrażaniu swoich lokalnych planów energetycznych i klimatycznych. Przykładem są ostatnie inicjatywy, takie jak EU City Facility i 100 neutralnych klimatycznie i inteligentnych miast do 2030 r., misja KE (100 climate neutral and smart cities by 2030)