Menu Zamknij

PŁOCK

Okres realizacji działań rewitalizacyjnych

Pierwsze działania rewitalizacyjne w Płocku koncentrowały się wokół Starego Rynku. Podstawą prawną tych działań była Strategia Rewitalizacji Płockiej Starówki, która została przyjęta przez Radę Miasta Płocka w 1997 roku, a jednym z jej efektów było utworzenie w 1998 roku Agencji Rewitalizacji Starówki ARS Sp. z o.o. Od 2005 roku kierunki działań rewitalizacyjnych w Płocku wyznaczał Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Płocka, którego celem była odnowa zdegradowanych i zagrożonych marginalizacją obszarów miasta, w tym głównie historycznych kamienic. Dokument ten był na bieżąco monitorowany i aktualizowany, a jego pozytywne efekty są dostrzegane zarówno przez użytkowników rewitalizowanych obszarów, jak i osoby z zewnątrz. Pomimo podjętych, w ciągu minionych lat, działań na rzecz rewitalizacji nie udało się w pełni osiągnąć zakładanych rezultatów. Przeprowadzona diagnoza aktualnej sytuacji
w mieście wykazała, że proces rewitalizacji winien być kontynuowany z uwzględnieniem zaistniałych zmian, aktualnych uwarunkowań rozwojowych miasta oraz nowych regulacji prawnych wprowadzonych m.in. ustawą z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji.
W konsekwencji, opracowano Płocki Program Rewitalizacji.

Charakterystyka problemów obszaru rewitalizacji

Zgodnie z uchwałą nr 277/XV/2016 obszar rewitalizacji na terenie Płocka podzielony został na 4 podobszary:

  1. Stare Miasto, Kolegialna;
  2. Dobrzyńska, Skarpa;
  3. Radziwie;
  4. teren byłej Cukrowni Borowiczki.

(UCHWAŁA NR 188/XI/2019 RADY MIASTA PŁOCKA z dnia 29 sierpnia 2019 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr 442/XXV/2016 Rady Miasta Płocka z dnia 29 listopada 2016 roku w sprawie przyjęcia gminnego programu rewitalizacji pod nazwą Płocki Program Rewitalizacji) http://dane.plock.eu/bip//dane/uchwaly/8%20kadencja%20RMP/11/Uchwa%C5%82a%20nr%20188.pdf

Charakterystyka problemów obszaru rewitalizacji w podziale na podobszary
Stare Miasto, Kolegialna (Pierwszy podobszar rewitalizacji, zwany dalej POR)
• Strefa społeczna

Jest to teren zaniedbany i trudny do życia, co przekłada się na spadek liczby jego mieszkańców (od 2005 do 2013 roku liczba mieszkańców podobszaru POR zmniejszyła się o ponad 16%). Przyczynił się do tego również proces suburbanizacji spowodowany dostępnością działek pod budownictwo mieszkaniowe zlokalizowane poza centrum miasta oraz koncentracją działań inwestycyjnych na terenach przyłączonych do miasta w 1997 roku.
Z analiz danych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku wynika, że w 2015 roku z zasiłków pomocy społecznej korzystało 1.829 osób, co stanowi 13,9% mieszkańców POR. Byli to głównie mieszkańcy budynków położonych przy ul. Sienkiewicza (398 osób), ul. Kwiatka (182), ul. Kolegialnej (171), ul. Kazimierza Wielkiego (111) i ul. Tumskiej (101). Główną przyczyną korzystania z pomocy społecznej pozostaje bezrobocie. Na koniec 2015 roku w Miejskim Urzędzie Pracy w Płocku zarejestrowanych było 1.012 mieszkańców POR, w tym najwięcej mieszkańców budynków położonych przy ul. Sienkiewicza (15,1% ogółu bezrobotnych z POR) i ul. Kolegialnej (10,7%). Na podobszarze POR ponad 66,4% bezrobotnych pozostawała bez pracy przez dłużej niż jeden rok. Chuligaństwo, wandalizm, agresywne zachowania młodzieży, zagrożenie przestępczością stanowią w opinii mieszkańców dość istotny problem społeczny.

• Strefa przestrzenno-funkcjonalna
Brak zagospodarowania większości podwórek. Duże zróżnicowanie struktury własnościowej, co może powodować trudności w realizacji kompleksowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Występowanie znacznej liczby pustostanów i luk w zabudowie pierzejowej. Brak miejsc do spędzania czasu wolnego, sprzyjających integracji mieszkańców. Zły stan przestrzeni publicznych w tym dróg i ciągów pieszych. Niezorganizowane miejsca postojowe utrudniające poruszanie się pieszych. Brak placów zabaw, miejsc do wypoczynku i rekreacji. Nieuporządkowane tereny zielone.

• Strefa techniczna
Degradacja techniczna zabytkowej zabudowy. Brak kompleksowego podejścia do remontów historycznych budynków, w tym termomodernizacji, z uwagi na ograniczone środki finansowe i niedostatek lokali zamiennych. Nie wszystkie budynki są wyposażone w infrastrukturę techniczną – c.o., gaz. Lokalne kotły grzewcze i paleniska domowe powodują zanieczyszczenie powietrza oraz determinują występowanie w przestrzeni pomieszczeń gospodarczych (komórek) obniżających jej jakość.

• Strefa gospodarcza
Duża rotacja podmiotów usługowych oraz częściowe wycofanie się z centrum tradycyjnego handlu i usług. Wynika to między innymi z możliwości korzystania z usług galerii handlowych i większych dyskontów.

Dobrzyńska, Skarpa (Drugi podobszar rewitalizacji, zwany dalej DOR)
• Strefa społeczna

Mieszkańcy DOR borykają się z wieloma problemami głównie o charakterze społecznym
i technicznym. Wśród problemów społecznych szczególnie istotny pozostaje problem braku pracy. Na koniec 2015 roku w Miejskim Urzędzie Pracy w Płocku zarejestrowanych było 1.357 mieszkańców DOR, w tym najwięcej mieszkańców bloków położonych przy ul. Słowackiego (10,2% ogółu Bezrobotnych z DOR), ul. Pszczelej (9,9%) oraz ul. Jaśminowej (9,4%). Ponad 60% bezrobotnych pozostawała bez pracy przez dłużej niż 1 rok. Jest to zjawisko bardzo niekorzystne. Przedłużający się czas pozostawania bez pracy wywołuje uczucie społecznej bezużyteczności, a także odbija się na sytuacji materialnej rodzin dotkniętych tym problemem.
Z analiz danych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku wynika, że w 2015 roku z zasiłków pomocy społecznej korzystało 1.938 osób. Byli to głównie mieszkańcy bloków położonych przy ul. Słowackiego, ul. Miodowej, ul. Bartniczej i ul. Jaśminowej. Wśród dość poważnych problemów społecznych w opinii mieszkańców DOR występuje również chuligaństwo, wandalizm, poczucie zagrożenia przestępczością, a także występowanie patologii społecznych oraz słaba integracja lokalnej społeczności. 

• Strefa przestrzenno-funkcjonalna
Podobszar DOR jest dobrze skomunikowany z pozostałymi częściami miasta. Jest jednak urządzony w sposób chaotyczny i niespójny. Występuje deficyt atrakcyjnych terenów publicznych, w tym miejsc do rekreacji i wypoczynku, zły stan dróg i chodników oraz niedostateczna liczba miejsc parkingowych, co przekłada się na jakość życia mieszkańców. Duże zróżnicowanie struktury własnościowej oraz niekorzystne podziały nieruchomości, co może powodować trudności w realizacji kompleksowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych.

• Strefa techniczna
Ponad 77,9% budynków mieszkalnych zostało wybudowanych przed 1989 rokiem. W ostatnich latach w celu podniesienia ich efektywności energetycznej oraz obniżenia kosztów eksploatacyjnych, wspólnoty mieszkaniowe prowadziły prace termomodernizacyjne. Prace te miały pozytywny wpływ na estetykę przestrzeni. Pozostaje ona jednak wciąż na niskim poziomie. Chaos reklamowy, niska jakość urządzeń małej architektury, zanieczyszczone skwery, ulice, trawniki, brak altan śmietnikowych oraz zdekapitalizowane zespoły garażowe mają duży wpływ na jakość przestrzeni podobszaru i jej odbiór wizualny.

• Strefa gospodarcza
Na terenie DOR w 2015 roku zarejestrowanych było w rejestrze REGON 1.143 podmiotów. Najwięcej podmiotów miało swoje siedziby przy ul. Dobrzyńskiej (141) oraz ul. Polnej (139). W 2015 roku utworzonych zostało 99 podmiotów. Przeważają firmy prowadzone przez osoby fizyczne (72,8% ogółu pomiotów zarejestrowanych na terenie DOR), związane z handlem detalicznym i hurtowym, świadczeniem usług budowlanych oraz obsługą rynku nieruchomości.

Radziwie (Trzeci podobszar rewitalizacji – Radziwie)
• Strefa społeczna

Z analiz danych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku wynika, że w 2015 roku z zasiłków pomocy społecznej korzystało 247 mieszkańców TOR. Były to głównie osoby mieszkające przy ul. Popłacińskiej (27,1% mieszkańców TOR korzystających z pomocy społecznej) i ul. Zielonej (19,8%). Jedną z głównych przyczyn korzystania z pomocy społecznej pozostaje bezrobocie. Na koniec 2015 roku w Miejskim Urzędzie Pracy w Płocku zarejestrowanych było 186 mieszkańców TOR, w tym ponad 62,9% bezrobotnych pozostawała bez pracy przez dłużej niż 1 rok.

Strefa techniczna
Zgodnie z przeprowadzoną inwentaryzacją na podobszarze TOR spośród 10 budynków użyteczności publicznej w 10 budynkach nie przeprowadzono żadnych działań termomodernizacyjnych, co stanowi 100% ogółu analizowanych budynków.

• Strefa przestrzenno-funkcjonalna
Według mieszkańców Płocka osiedle Radziwie jest jednym z najmniej atrakcyjnych osiedli. Prawie 12% mieszkańców Radziwia nie jest zadowolona ze swojego miejsca zamieszkania. Najbardziej doskwiera im zły stan dróg i chodników, brak ścieżek rowerowych, brak instytucji kulturalnych, punktów gastronomicznych, niska estetyka przestrzeni, chaos reklamowy, brak infrastruktury gazowej i kanalizacji deszczowej. Mieszkańcom brakuje także atrakcyjnych terenów publicznych, w tym miejsc do rekreacji i uprawiania sportów. Istniejący park mjr Janusza Mościckiego, stadion “Stoczniowiec”, wymagają dalszych przekształceń, w celu przywrócenia im pełnej użyteczności. Do użytkowania przywrócone winny być także charakterystyczne obiekty zlokalizowane na podobszarze, w tym młyn motorowo-elektryczny z zachowaną oryginalną linią technologiczną oraz budynek elektrowni miejskiej. Drobna struktura podziałowa gruntów oraz ich nieuregulowany stan prawny może powodować trudności w realizacji kompleksowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych.

• Strefa gospodarcza
Na terenie TOR w 2015 roku zarejestrowanych było w rejestrze REGON 271 podmiotów. Najwięcej podmiotów miało swoje siedziby przy ul. Kolejowej (62), ul. Popłacińskiej (54), ul. Zielonej (41) i ul. Portowej (21). W 2015 roku utworzone zostały 23 podmioty. Przeważają firmy prowadzone przez osoby fizyczne (72,3% ogółu pomiotów zarejestrowanych na terenie TOR), związane z handlem detalicznym i hurtowym oraz świadczeniem usług budowlanych. Największym pracodawcą (zatrudniającym powyżej 50 pracowników) pozostaje “Centromost – Stocznia Rzeczna w Płocku” Sp. z o.o. Spółka ta powstała na bazie części produkcyjnej upadłej w 1996 roku Płockiej Stoczni Rzecznej, która przez wiele lat była jednym z prężniejszych zakładów Płocka. Pozostała część terenów dawnej stoczni rzecznej pełni obecnie funkcje produkcyjno-magazynowo-usługowe.

• Strefa środowiskowa
Na terenie dawnej stoczni rzecznej prowadzona była działalność mogąca znacząco oddziaływać na środowisko i powodować historyczne zanieczyszczenia powierzchni ziemi. Z uwagi na powyższe, w przypadku zidentyfikowania terenów zanieczyszczonych i ustalenia substancji powodujących ryzyko, muszą one każdorazowo być zgłaszane Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska RDOŚ), który może nałożyć na władającego powierzchnią ziemi obowiązek remediacji środowiska.

Teren byłej Cukrowni Borowiczki (Czwarty podobszar rewitalizacji)
Teren ten obecnie charakteryzuje niski stopień przedsiębiorczości. Problemem pozostaje zły stan techniczny budynków i infrastruktury oraz fakt, że na terenie tym prowadzona była działalność mogąca znacząco oddziaływać na środowisko i powodować historyczne zanieczyszczenia powierzchni ziemi. Z uwagi na powyższe, w przypadku zidentyfikowania terenów zanieczyszczonych i ustalenia substancji powodujących ryzyko, muszą one każdorazowo być zgłaszane RDOŚ, który może nałożyć na władającego powierzchnią ziemi obowiązek remediacji środowiska.
Rewitalizacja terenu byłej cukrowni realizowana będzie w oparciu o zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Podobszar ten wymaga przekształcenia i wtórnego zagospodarowania z zachowaniem historycznej zabudowy. Rewitalizacja tego podobszaru doprowadzić powinna do utworzenia nowych miejsc pracy.
Na terenie poprzemysłowym zlokalizowane zostaną nowe przedsiębiorstwa, w których zatrudnienie znajdą mieszkańcy obszaru rewitalizacji. Dodatkowo zachowane zostaną ważne elementy dziedzictwa materialnego tworząc nową przestrzeń funkcjonalną. Tym samym działania przewidziane do realizacji na niniejszym terenie przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym, o których mowa w art. 9 ust.1 ustawy o rewitalizacji.
W szczególności służyć będą ograniczeniu zjawiska bezrobocia (zastosowanie klauzul społecznych) wśród mieszkańców pierwszego, drugiego i trzeciego podobszaru rewitalizacji oraz w związku z tym również zjawiska ubóstwa, a także wzrostowi poziomu edukacji poprzez organizację praktyk zawodowych, zajęć edukacyjnych dla dzieci zamieszkujących na pozostałych podobszarach rewitalizacji oraz dorosłych związanych ze wzrostem poziomu kapitału społecznego i kształtowania podstaw obywatelskich. Na niniejszym terenie przewiduje się również realizację działań, które przyczynią się do wzrostu poziomu uczestnictwa mieszkańców pozostałych podobszarów rewitalizacji w życiu publicznym i kulturalnym.

Opis charakteru zabudowy obszaru rewitalizacji

Stare Miasto, Kolegialna
Pierwszy podobszar rewitalizacji, zwany dalej POR, obejmuje śródmieście z historycznym centrum miasta, Skarpą Wiślaną i nabrzeżem, stanowiącymi integralną część podobszaru. Administracyjnie podobszar tworzą dwie jednostki pomocnicze miasta – osiedle Stare Miasto i Kolegialna. Północną granicę podobszaru wyznacza al. Jachowicza i al. Kobylińskiego, które stanowią główną oś komunikacyjną i tranzytową miasta. Najstarsza i najbardziej reprezentatywna część podobszaru, tj. Stare Miasto, Przedmieście Bielskie i Miasto Klasycystyczne, wpisana jest do rejestru zabytków jako zespół urbanistyczno- architektoniczny i warstwy kulturowe Miasta Płocka (nr rejestru 51/182/59 W, data wpisania 16.11.1959 r.).
Dobrzyńska, Skarpa
Drugi podobszar rewitalizacji, zwany dalej DOR, administracyjnie obejmuje dwie jednostki pomocnicze miasta – osiedle Dobrzyńska i Skarpa. Realizacja tych osiedli przypada na lata 60-te XX wieku i związana była z budową kombinatu rafineryjno-petrochemicznego. Na podobszarze DOR dominuje funkcja mieszkaniowa. Pierwsze budynki realizowane były metodą wielkoblokową w oparciu o wyłonioną w drodze konkursu nowatorską koncepcję urbanistyczną przygotowaną przez architektów Tadeusza Kobylańskiego i Jadwigę Grębecką. Trudności związane z realizacją eksperymentalnego projektu, rezygnacja z wielu elementów wyposażenia wnętrz, konieczność utrzymania wysokiego tempa budowy i brak doświadczenia przedsiębiorstw wykonawczych sprawiły, że uzyskane efekty nie były w pełni zadowalające. Na pozostałej części podobszaru obok budynków wielorodzinnych występują tereny zabudowy jednorodzinnej osiedla Skarpa A i Skarpa B, a także obiekty usługowo-handlowe.
Północną i zachodnią granicę podobszaru DOR wyznacza jar rzeki Brzeźnicy. Jest to teren o nieuregulowanym, dzikim charakterze, trudno dostępny za sprawą stromych zboczy oraz gęstej roślinności. W XIX w. i do połowy XX w. teren był wykorzystywany gospodarczo. Znajdował się tam młyn, browar przekształcony w spółdzielnię spożywczą. Jeszcze do lat 80-tych XX w. teren był zamieszkiwany i użytkowany rolniczo.
Radziwie
Trzeci podobszar rewitalizacji, zwany dalej TOR, administracyjnie obejmuje część osiedla Radziwie – jednego z lewobrzeżnych osiedli miasta, które przyłączone zostało do Płocka w 1923 roku. Na podobszarze TOR dominuje zabudowa jednorodzinna. Zdecydowana większość budynków mieszkalnych wybudowana została przed 1989 rokiem i ogrzewana jest tradycyjnymi źródłami ciepła, które są nieefektywne oraz powodują zanieczyszczenie środowiska.
Podobszar TOR położony jest nad rzeką Wisłą. Położenie to z jednej strony stanowi o potencjale tego podobszaru (walory krajobrazowe, przemysł stoczniowy), a z drugiej strony sprawia, że TOR jest obszarem wysokiego ryzyka wystąpienia powodzi.
Trzeci podobszar rewitalizacji skomunikowany jest z prawobrzeżną częścią miasta mostem drogowo-kolejowym, który zrealizowany został w 1938 roku. Przez podobszar TOR przebiega droga krajowa nr 62 oraz linia kolejowa nr 33 relacji Kutno – Płock – Sierpc –  Brodnica.
Teren byłej Cukrowni Borowiczki
Teren byłej Cukrowni Borowiczki zlokalizowanej przy pl. Wincentego Witosa zajmuje powierzchnię 26,02 ha. Położony jest nad rzeką Słupianką, która o kilkaset metrów dalej wpada do Wisły. Dojazd do całej nieruchomości możliwy jest od strony Słupna drogą gminną przez Liszyno, od strony Płocka – ul. Harcerską. Degradacja tego terenu wynika z zaniechania działalności przez poprzedniego użytkownika. Działalność cukrowni trwała od początku XX wieku do 2003 roku, kiedy to podjęto decyzję o jej likwidacji. Przełom 2003/2004 roku był ostatnim sezonem produkcyjnym.
Zabudowa cukrowni pochodzi z początku XX wieku. Projektantem cukrowni był inżynier Ludwik Rossman. Większość obiektów nie była gruntownie modernizowana i wymaga podjęcia pilnych działań umożliwiających zachowanie walorów architektonicznych i wykorzystanie ich potencjału, a tym samym powstrzymanie ich dalszej degradacji.
Układ przestrzenny zabudowy tworzy półotwarte i otwarte wnętrza. Dominantę przestrzenną pod względem kubatury stanowią: główny budynek produkcyjny, budynek kotłowni wraz z kominem jako dominantą wysokościową. Po przekątnej znajduje się druga dominanta – piec wapienny, występujący jedynie w cukrowniach, dzięki czemu oddaje industrialny, wyjątkowy charakter obiektu. Na terenie cukrowni nie występują żadne prawne formy ochrony przyrody, jednak jest to obszar Doliny Wisły, która posiada cenne walory przyrodniczo-krajobrazowe. Pełni ona funkcję „rynny” przewietrzającej miasto i jest korytarzem ekologicznym o znaczeniu krajowym. Ochronie konserwatorskiej podlega budynek główny.

Ustanowienie i narzędzia SSR

  • Data ustanowienia SSR: 2017
  • Obszar obowiązywania SSR: 1 podobszar wyznaczony na podstawie uchwały
    nr 277/XV/2016 Rady Miasta Płocka z dnia 26 stycznia 2016 roku: Stare Miasto, Kolegialna – pierwszy podobszar rewitalizacji. http://edziennik.mazowieckie.pl/WDU_W/2016/1741/akt.pdf
  • Narzędzia wskazane w SSR: 1) dotacje na roboty budowlane polegające na remoncie lub przebudowie oraz na prace konserwatorskie i restauratorskie w odniesieniu do nieruchomości niewpisanych do rejestru zabytków; 2) prawo pierwokupu nieruchomości.
  • Poziom dofinansowania nakładów koniecznych w zasadach udzielania dotacji w SSR: 50% – roboty lub prace przewidziane w ustawie bez dodatkowego uszczegółowienia.
  • Finansowane nakłady konieczne: roboty lub prace przewidziane w ustawie bez dodatkowego uszczegółowienia.
  • Tryb ogłaszania o naborze wniosków o dotacje w SSR: nie przewiduje się ogłoszenia naboru, stały terminarz składania wniosków.
  • Termin składania wniosków o dotacje w SSR: od 1 do 31 grudnia roku poprzedzającego przeprowadzenie robót lub prac.
  • Skład komisji oceniającej: Komisja sprawdzająca złożone wnioski powołana jest
    w drodze zarządzenia; skład: pracownicy urzędu miasta.
  • Zasady rozstrzygnięcia naboru wniosków o dotację w SSR: po sprawdzeniu formalnym komisja sporządza opinie merytoryczne i przedstawia je Prezydentowi, który na tej podstawie występuje do Rady Miasta o udzielenie dotacji. O udzieleniu dotacji wnioskodawcy są informowani pisemnie. Nie przewidziano możliwości dodatkowego naboru w przypadku niewykorzystania dotacji.
  • Liczba ogłoszonych naborów: 5
  • Liczba przyznanych dotacji w poszczególnych naborach: 2018 – 6, 2019 – 13, 2020 -14, 2021 – 11, 2022 – 10
  • Link do uchwały w sprawie SSR:
    Uchwała nr 612/XXXV/2017 Rady miasta Płocka z dnia 29 sierpnia 2017 r. (http://dane.plock.eu/bip/dane/uchwaly/xxxv/612.pdf) zmieniona Uchwałą nr 753/XLIII/2018 (http://edziennik.mazowieckie.pl/legalact/2018/3523/)  i uchwałą nr 390/XXII/2020 (http://edziennik.mazowieckie.pl/legalact/2020/9298/)
  • Link do publikacji promującej SSR opracowanej przez miasto: http://rozwojmiasta.plock.eu/?page_id=6555

Podobne wpisy